Tín ngưỡng thờ Hậu: Khái niệm, cấu trúc và loại hình

Abstract

Bài viết này nghiên cứu về tín ngưỡng thờ Hậu ở Việt Nam qua nguồn tư liệu văn bia và các sử liệu hữu quan. Bài viết thảo luận về nội hàm của khái niệm "thờ Hậu” từ khía cạnh thực hành tín ngưỡng, phân tích cấu trúc nội hàm của các khái niệm liên quan như cung tiến, công đức, kí kị, phối thờ. Bài viết nghiên cứu cấu trúc của tín ngưỡng thờ Hậu và các loại hình Hậu để chúng ta thấy rõ các biến thể đa dạng của nó trong đời sống văn hóa xã hội. Luận điểm của bài viết cho rằng: Hậu là khái niệm định hình trên văn hóa cung tiến và hiện tượng phối thờ những tín đồ vào không gian thiêng của các loại hình tôn giáo và tín ngưỡng dân gian, trong đó nghi lễ trung tâm là lễ giỗ cho người đã mất.