Vai trò của cư dân Chămpa trong hoạt động thương nghiệp ở Đàng Trong thế kỷ XVII-XVIII

Abstract

Vương quốc Chămpa trong thời kỳ thịnh trị được xem là một thể chế biển, một vương quốc trọng thương với các đoàn tàu viễn dương đã xuất hiện dọc các bờ biển Đông Nam Á ngay từ những năm đầu Công nguyên. Có thời kỳ, người ta còn gọi Biển Đông là biển Chămpa và các nước khác chỉ biết đến khu vực Đông Nam Á qua các nguồn hàng và thương cảng của vương quốc này. Tuy nhiên, khi vương quốc Chămpa dần suy yếu ở thế kỷ XV và trở thành một phiên trấn của Đại Việt vào thế kỷ XVII, cư dân Chămpa di chuyển và sống tản mát khắp nơi, những ghi chép của chính sử hay các tư liệu nghiên cứu đều không nhắc đến một nền thương nghiệp Chămpa hay vai trò của cư dân Chămpa trong thời đại thương nghiệp phát triển sôi động này. Trong khi đó, các mặt hàng chủ yếu ở Đàng Trong là những sản phẩm truyền thống của cư dân Chămpa. Vậy cư dân Chămpa đóng vai trò như thế nào trong mắt xích thương mại của Đàng Trong trong hai thế kỷ XVII-XVIII? Bài viết dưới đây sẽ góp phần làm rõ hơn vấn đề này.