Nghiên cứu văn bia ở Ninh Bình góp phần bổ sung, đính chính cho chính sử và Đăng Khoa Lục

Abstract

Cũng như các tỉnh ở vùng đồng bằng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ, tỉnh Ninh Bình là nơi còn bảo lưu được nhiều văn bia khắc chữ Hán, chữ Nôm. Theo kết quả khảo cứu của tác giả bài viết, toàn tỉnh Ninh Bình có 907 đơn vị văn bia (1). Ngoài số lượng văn bia không rõ về niên đại, thì văn bia sớm nhất trên địa bàn tỉnh xuất hiện vào thế kỉ thứ X, đó là các cột kinh Phật ở Hoa Lư. Theo Hà Văn Tấn: "Hiện nay, tài liệu về Phật giáo thế kỉ X rất ít. Bài chú Hoa Lư là một tài liệu quý. Có thể đây là một loại bi kí có niên đại sớm nhất của thời kì phong kiến tự chủ trong số các bi kí đã phát hiện từ trước đến nay” (2). Văn bia có niên đại muộn nhất ở Ninh Bình được dựng vào năm 1947.