Các đồn thủ ở nguồn Trà Vân, Trà Đinh và Ô Liêm ở Bình Định đầu thế kỷ XIX

Abstract

Các nguồn thư tịch cổ ghi chép rất nhiều về các nguồn, một thiết chế quản lý miền núi thời phong kiến, trong đó các nguồn ở Bình Định. Đây là những đồn, thủ sở đặt ở miền núi, nơi giáp ranh giữa miền ngược và miền xuôi nhằm quản lý an ninh và thu thuế nguồn. Các nguồn tồn tại khá lâu, rất có thể phải kể từ thời Lê Thánh Tông thiết lập chính quyền ở đây (1471), các nguồn ở Bình Định là một phần quan trọng nhằm đảm bảo lưu thông hàng hóa và thu thuế, đồng thời góp phần quan trọng trong các chính sách của chính quyền phong kiến với các dân tộc miền ngược.