Từ tam vị phu nhân trong truyện cổ đến tín ngưỡng thờ tứ vị thánh nương ở Việt Nam

Abstract

Theo Lĩnh Nam chích quái (LNCQ) và Việt điện u linh tập (VĐULT) là hai sách biên soạn vào thời Lý - Trần (thế kỷ XI-XIV), tam vị phu nhân là Dương Thái Hậu và hai công chúa nhà nam Tống sau khi chạy nạn chết trên biển, thi thể trôi giạt vào bờ biển Việt Nam được nhân dân và triều đình phong kiến cho lập đền thờ. Bài viết sử dụng các phương pháp: nghiên cứu văn bản học; nghiên cứu so sánh; nghiên cứu liên ngành theo hướng tiếp cận văn hóa học, văn học dân gian để nghiên cứu về truyền thuyết Từ vị Thánh nương. Căn cứ vào nguồn thư tịch cho thấy từ thế XVI đã có sự thay dổi số lượng từ "ba vị" thành "bốn vị", ngoauif số lượng nhân vật gia tăng, cách mô tả về các nhân vật cũng có sự thay đổi. Việc thay đổi số lượng các vị thần đã chứng minh ở Việt Nam coi trọng chữ "tử" hoàn toàn khác với các nước trong khu vực sử dụng chữ Hán như Trung Quốc, Nhật Bản