Ý nghĩa đoạn kết truyện “thiền sư vô ngôn thông” trong Thiền uyển tập anh lược sử diễn giải và giả thuyết mới

Abstract

Là đề tài gây tranh luận trong học giới suốt một thời gian dài, cho đến nay, ý nghĩa của đoạn kết truyện “Thiền sư Vô Ngôn Thông” trong sách Thiền uyển tập anh vẫn được xem là một “bí ẩn”. Từ việc lược thuật lịch sử diễn giải kết truyện này, bài viết hướng dến đề xuất một giả thuyết mới về ý nghĩa của đoạn kết đó. Trên cơ sở tôn trọng nguyên văn chữ Hán của tác phẩm, bài viết cho rằng vấn đề then chốt để lí giải đoạn kết truyện “Thiền sư Vô Ngôn Thông” là ý nghĩa phù hợp của chữ “niên” và bối cảnh, mục đích biên soạn sách Thiền uyển tập anh. Từ giả thuyết mới này, bài viết góp phần khẳng định và làm rõ một số vấn đề đó là: niên đại 1337 của sách Thiền uyển tập anh, mối liên hệ giữa sách với thiền phái Trúc Lâm, quan điểm về thiền sử Việt Nam của soạn giả Thiền uyển tập anh...

As a controversial topic in academia for years, the meaning of the Epilogue of “Zen Master Wil Yantong’s Biography” in Thiển uyển tập anh (Collection of Outstanding Figures of the Zen Garden) is still referred to as a mystery. By overviewing the history of interpreting the epilogue, the paper aims to offer a new hypothesis about its meaning. In respect of the original Sinography texts of Thiển uyển tập anh. the paper suggests that certain meanings of the character ”, the context of the book and the intention of the compiler were the essential factors to elucidate the epilogue of “Zen Master Wu Yantong’s Biography”. From the new perspective, the paper asserts and sheds light on several matters such as: the date 1337 of Thiền uyển tập anh, the connection between the book and Trúc Lâm Zen school, the compiler’s viewpoint on the Vietnamese Zen history, and several other issues.