Dấu ngoặc kép – một chỉ báo ngữ dụng

Abstract

Dấu ngoặc kép trong tiếng Việt cho đến nay mới chỉ được đề cập dưới góc độ thực tiễn viết; chưa có công trình nghiên cứu chuyên sâu nào tìm hiểu giá trị của chúng trong việc biểu đạt ý nghĩa, nhất là ở khía cạnh ngữ dụng. Mục tiêu của bài viết này là trình bày một cách tiếp cận khác đối với dấu ngoặc kép, khởi xướng các cuộc thảo luận về đặc điểm ngữ dụng của chúng và xem xét ý nghĩa của chúng trong kho ngữ liệu tiếng Việt. Cụ thể, chúng tôi sẽ trình bày bảng phân loại dấu ngoặc kép và tìm hiểu cơ chế rút ra hàm ý trong từng loại dấu ngoặc kép. Kết luận mà chúng tôi muốn đưa ra là dấu ngoặc kép thực sự là những chỉ báo thực dụng cho phép người viết thực hiện các chiến lược giao tiếp và báo hiệu cho người đọc những giá trị thực dụng kèm theo cần được suy ra để hiểu đúng ý nghĩa được truyền tải của các phát ngôn được trích dẫn.

Quotation marks in Vietnamese have so far only been mentioned from the perspective of writing practice; there has not been any in-depth research to understand their value in expressing meaning, especially from the pragmatic aspect. The goal of this article is to present an alternative approach to quotation marks, initiating discussions on their pragmatic characteristics and considering their implications within the Vietnamese corpus. Specifically, we will present a classification table of quotation marks and explore the mechanism of deriving the implicalures within each type of. The conclusion we seek to establish is that quotation marks arc indeed pragmatic indicators enabling writer to implement communicative strategies and signaling to the reader the attached pragmatic values that need to be inferred to properly understand the conveyed meaning of the qutoed utterances.