Phụ nữ trong hoạt động cung tiến và bầu hậu qua tư liệu văn bia Hậu ở hải dương thế kỷ xvii – XVIII

Abstract

Thờ Hậu là một tập tục trong đời sống tín ngưỡng cùa người Việt, có ý nghĩa tâm linh, đem lại sự an lòng của người đang sống cũng như thể hiện tính nhân văn đối với người đã khuất. Việc cúng Hậu ở Việt Nam bắt đầu từ việc gửi giỗ (ký kỵ), sau trờ thành tập tục và định lệ cúng Hậu vào thế kỷ XV, phát triển phổ biến từ thế kỳ XVII đền đầu thế kỷ XX. v ề sự ra đời của tục thờ Hậu, danh vị Hậu và vãn bia Hậu, dã được nhiều nhà nghiên cứu đề cập song hiện còn nhiều vấn đề cần tiếp tục thảo luận. Khảo sát từ nguồn tư liệu văn bia ở Hải Dương thế kỷ XVII - XVIII, bài viết bổ sung một số ý kiến bàn về vấn đề này.

Hậu cult is a custom that arose in the religious life of the Vietnamese which has spiritual significance, brings peace of mind to the living, and also represents humanity to the deceased. Hậu cult started from the death anniversary, then became the Hậu cult custom and convention in the 15th century, and popularized from the 17th century in Vietnam to the beginning of the 20th century. The birth of Hậu cult custom, Hậu titles and Hậu-type steles has been mentioned by many researchers and are still a matter of discussion. By researching epitaph of the 17,h to 18lh century in Hai Duong province, we present some updated and informative documents and further comment on this issue.