Làm rõ một số thông tin về tiểu sử của Chiêu nghi Trần Thị Ngọc Anh qua tư liệu văn bia Lê Trung Hưng

Abstract

Chiêu nghi Trần Thị Ngọc Anh - tức Bà Chúa Mụa (1580-1647) nguyên là Chánh Vương phù Đệ nhị cung tần của chúa Trịnh Tráng. Sau khi hoàn thành nhiệm vụ của một vị “nội tướng” trong phủ chúa, bà xuất gia lữ hành và có nhiều đóng góp cho sự nghiệp Phật giáo Việt Nam giai đoạn nửa đầu thế kỉ XVII. Do có nhiều công lao bà đã được triều đình vinh phong là Thánh Quang Bồ Tát được xây dựng đền thờ ngay trên quê hương, quê nội và quê ngoại của bà được hưởng chế độ Tạo lệ. Tư liệu về cuộc đời tu tập cũng như công lao đóng góp của bà vốn không được đề cập nhiều trong sử liệu chinh thong nhưng lại được khắc ghi lại trên hệ thống văn bia thời Lê Trung hưng lại một số di tích có liên quan tới hành trình tu tập của bà. Bài viết lý giải một số thông tin quan trọng về tiểu sử của Chiêu nghi Trần Thị Ngọc Anh, nhằm bổ sung những “khoảng trống" hoặc chưa hoàn toàn chính xác về hành trạng của bà dựa trên các cứ liệu văn bia tại các di tích này.

Lady of Bright Deportment Tran Till Ngoc Am - also known as Ba Chua Mua (1580- 1647) was the former Chief of the Second Palace of Lord Trinh Trang. After completing as the duties of an "internal minister" in the lord's palace, she became a nun and played a significant role in the revival of Vietnamese Buddhism in the first half of the I7lh century. Due to her many marits, she was honored by the royal court as the Holy Light Bodhisattva and a temple was constructed right in her hometown, her paternal and maternal hometowns enjoyed the Zaoli regime. Documents about her life as a nun as well as her achievements are not mentioned extensively in official historical records but are engraved on epitaphs of the Revival Lc dynasty period at several relics related to her journey as a nun. This article aims to provide essential insights into the biography of Lady of Bright Deportment Tran Till Ngoc Am in order to fill in the "gaps" or inaccurate information about her by researching epitaphs in these relics.