Cách khảo sát thế giới của Đức Phật

Abstract

Theo Đức Phật, khi xem xét sự vật, hiện tượng phải như thị kiến (Yathatatha) và như thực kiến (Yathabhutam), đồng thời, tránh mọi tưởng tượng, mường tượng vì đó là nguyên nhân dẫn đến sai lầm. Đây chính là quan điểm hay nguyên tắc khách quan trong khoa học hiện đại. Từ cách xem xét đó, cùng với sự đại giác của mình, Ngài đã phát hiện ra rằng, mọi sự vật hiện tượng đều do nhân duyên sinh, “các pháp do nhân duyên sinh” phát hiện ra Tứ thánh đế, Thập nhị nhân duyên, Bát chánh đạo. Nhưng những giáo lý đó, đối với Đức Phật, chỉ nhằm đạt tới mục đích là cứu vớt chúng sinh, đưa con người đến bờ bến giác, đến giải thoát; chúng chỉ như ngón tay chỉ mặt trăng, như con thuyền để đưa lữ khách qua sông mê, biển khổ.