Nghiên cứu kí hiệu giải đọc Hán văn Việt Nam qua trường hợp Luận ngữ ước giải

Abstract

Bài viết phân tích hoạt động giải đọc Hán văn trong Luận ngữ ước giải qua các loại kí hiệu, gồm cả kí hiệu được khắc in cùng văn bản cũng như kí hiệu gia điểm của người đọc văn bản. Bài viết dựa vào chức năng của các loại kí hiệu để chia thành hai nhóm: kí hiệu giải đọc cấu trúc văn bản và kí hiệu giải đọc từ vựng. Cụ thể, kí hiệu giải đọc cấu trúc văn bản gồm có dấu khoa đoạn (đánh dấu một đoạn kinh văn mới hoặc ngăn giữa phần dịch Nôm với chú giải Hán văn) và dấu cú đậu (đánh dấu ngắt câu), kí hiệu giải đọc từ vựng gồm có dấu phá âm (đánh dấu nghĩa phái sinh của chữ Hán dựa trên thanh điệu) và danh điểm (nhận biết danh từ riêng).

This article examines symbols used in reading of literary Sinitic based on an analysis of the symbols in the Luận ngữ ước giải. The symbols analyzed include those printed with the texts and those added by readers. This study divides the symbols into two groups based on function: delineating text structure and clarifying vocabulary meaning. Specifically, symbols used to delineate text structure include section glosses (indicating a new section of the main text or dividing Nôm parts and Sinographic commentary) and punctuation marks (indicating a separation between sentences). On the other hand, symbols used to clarify vocabulary meaning include poyin marks (indicating an alternative reading of a Sinograph) and name marks (identifying proper names).