Thuế thân ở Việt Nam cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX: công cụ điều tiết nguồn nhân lực cho khai thác đồn điền của tư bản Pháp ở Nam Kỳ

Abstract

Dưới thời quân chủ ở Việt Nam, thuế thân là một trong những loại thuế chính và là nguồn thu quan trọng đốĩ với ngân sách của nhà nưdc. Từ cuối thế kỷ XIX, cùng với quá trình xâm lược, cai trị, khai thác kinh tế ở Việt Nam, chính quyển thuộc địa Pháp, một mặt tiếp tục duy trì, bảo lưu các quy chế có từ thòi quân chủ, đồng thời từng bước sửa đổi chế độ thuê thân ỏ Việt Nam cho phù hợp vói lợi ích của tư bản Pháp và chính quyền thuộc địa. Chế độ thuế thân ở Việt Nam thời thuộc địa đã thu hút sự quan tâm nghiên cứu và được đề cập rải rác trong một số công trình. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã công bô' chủ yếu tiếp cận và xem xét thuế thân là một công cụ bóc lột của chính quyền thuộc địa Pháp đôì với nhân dân Việt Nam. Trên cơ sỏ đó các nghiên cứu này đánh giá, thuế thân nặng nề là một trong những nguyên nhân khiến cuộc sống của đa số người dân Việt Nam cùng cực và dẫn tói các cuộc đấu tranh chống lại sự đô hộ của thực dân Pháp.