Bàn thêm về đóng góp của họ Mạc tại Trà Kiệu với chính quyền Chúa Nguyễn ở Đàng trong

Abstract

Việc Mạc Cảnh Huống từ bỏ vai trò của mình để cùng Nguyễn Hoàng vào Nam thực hiện giấc mộng “rạch đôi sơn hà” vẫn còn là một ẩn số của lịch sử. Đó có thể là một quyết định sáng suốt của một con người nhạy cảm về chính trị song cũng không loại trừ là kế sách “tính chuyện về sau” của nhà Mạc, bởi khi Cảnh Huôhg vào Nam ít lâu thì nhà Mạc tiêu vong bởi thế lực chính trí vua Lê - chúa Trịnh. Dẫu lý do gì thì các cựu thần nhà Lê cũng đã thẳng tay gạch tên Mạc Cảnh Huống ra khỏi phả đồ nhà Mạc. Lê Quý Đôn trong Đại Việt thông sử khi liệt kê những người con của Mạc Đăng Doanh gồm 7 con trai thì không có ai tên là Mạc Lịch hay Mạc cảnh Huống: “Con trưởng là Phúc Hải, thứ 2 Phúc Tư, thứ 3 Kính Điển, thứ 4 Lý Thiền, thứ 5 Lý Hòa, thứ 6 Hiệp Thái, thứ 7 Đôn Nhượng”.