Thiết kế các dạng nghiên cứu trường hợp nhằm phát triển năng lực giải quyết vấn đề của học sinh trong dạy học chủ đề “Hệ sinh thái”, thuộc phần “Sinh thái học và môi trường” (Sinh học 12)

Abstract

Nghiên cứu tình huống là phương pháp dạy học mà người học tiến hành nghiên cứu về một tình huống thực tế, tự mình phân tích và giải quyết các vấn đề nghiên cứu. Nghiên cứu tình huống là một trong những phương pháp dạy học hiệu quả để phát triển năng lực sinh học của học sinh cũng như các năng lực chung, đặc biệt là năng lực giải quyết vấn đề. Bài viết này đề xuất quy trình 5 bước thiết kế nghiên cứu tình huống trong dạy học phần “Sinh thái và môi trường” (Sinh học lớp 12) và vận dụng quy trình đó để thiết kế nghiên cứu tình huống nhằm phát triển năng lực giải quyết vấn đề trong dạy học chủ đề “Hệ sinh thái” trong phần này. Kết quả nghiên cứu giúp giáo viên xây dựng hệ thống các loại tình huống và tổ chức nghiên cứu của học sinh; qua đó góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy, đáp ứng định hướng tiếp cận năng lực và phương pháp giáo dục hướng đến chất lượng ở trường phổ thông hiện nay.

Case study is a teaching method in which learners conduct research on a practical situation, analyze and solve research problems by themselves. Case study is one of the effective teaching methods for developing students’ biology competencies as well as general competencies, especially the problem-solving capacity. This article proposes a 5-step process of designing case studies in teaching the section “Ecology and environment” (Grade 12 Biology) and apply that process to design case studies to develop problem-solving capacity in teaching the topic “Ecosystems” within this section. The research results help teachers build a system of case types and organise student research; thereby contributing to improving teaching quality, meeting the orientation of competency and quality-based educational methods in today's high schools.